- Πτώον
- Χαμηλό όρος (726 μ.) της Βοιωτίας, Α της Κωπαΐδας, Β της λίμνης Υλίκης. Στην αρχαιότητα ήταν περίφημο για το ιερό του Πτώου Απόλλωνα που υπήρχε εκεί, Δ της σημερινής μονής Πελαγίας. Στο ιερό, όπου υπήρχε και μαντείο, τελούνταν τα Πτώια, μουσικοί και γυμνικοί αγώνες προς τιμήν του θεού· παρήκμασε επί Αλεξάνδρου, γνώρισε όμως νέα ακμή από τον 2o αι.π.Χ. έως τη ρωμαϊκή εποχή. Η τοποθεσία ήταν κατοικημένη από την προϊστορική περίοδο. Το ιερό απλωνόταν σε τρία άνδηρα: στο ανώτερο βρισκόταν ο ναός του Απόλλωνα, που ήταν ξύλινος την αρχαϊκή εποχή και ξαναχτίστηκε από λίθο, σε δωρικό ρυθμό, τον 4o – 3o αι.π.Χ., με μια πλατεία μπροστά του με διάφορους βωμούς και αναθήματα· το μεσαίο άνδηρο είχε δύο στοές· το κατώτερο μια μεγάλη δεξαμενή του τέλους του 4ου αι. π.Χ. Σε απόσταση 1 χλμ., στη θέση Καστράκι, υπήρχε ένα ιερό του τοπικού ήρωα Πτώου. Το ιερό αυτό είναι του 6ου αι. π.Χ., με ναό περίπτερο και σηκό με δύο κλίτη. Από το Π. προέρχονται διάφορα αρχαϊκά αγάλματα και μια δεκάδα κούρων, τοπικής τέχνης με αττικές επιδράσεις (από τις αρχές του 6ου ως τις αρχές του 5ου αι. π.Χ.).
Dictionary of Greek. 2013.